Toplumda kitap okuma alışkanlığı, günümüzün teknoloji dünyası ile birlikte biraz zayıflamış da olsa, hala kişisel gelişimin en önemli adımlarından biri olmaya devam ediyor. Kitap okumak sadece yetişkinlerin değil, çocukların ve hatta bebeklerin gelişiminde büyük rol oynuyor. Birçok anne baba çocuklar için kitap önerileri konusunda araştırmalar yapıyor, küçük yaşlardan itibaren çocuklarına kitapları ve kitap okumayı sevdirmeyi amaçlıyor. Bu yazımızda bebeklere kitap okumanın faydaları ve kitabın nasıl okunması gerektiği konusunda faydalı bilgileri bir araya getirdik.
Bebeklere Neden Kitap Okumalıyız?
Bebekler, yetişkinlerin kurduğu cümleleri, hikaye ve gerçek arasındaki farkı anlamazlar. Bir yetişkin kitap okurken, bebek büyük bir ihtimalle, onun ne yaptığını bile anlamayacaktır. Peki hal böyleyken bebeklere neden kitap okumalıyız? Bebeklere yüksek sesle kitap okumak her şeyden önce çok güçlü bir uyarıcıdır. Bebeğe iletişim konusunda çok şey anlatır. Harfler, sayılar, renkler ve şekiller gibi birçok konuyla eğlenceli bir şekilde tanışmalarını sağlar. Kendisine yüksek sesle kitap okunan bebekler, dinlemeyi, hafıza ve sözcük becerilerini geliştirir.
Kitap okumak bebeğin, etrafındaki dünya hakkında bilgi sahibi olmasını sağlar. Birçok bebek, 1 yaşına ulaştığında anadilindeki sesleri çıkarma becerisine kavuşmaktadır. Eğer anne babalar olarak onlara yüksek sesle kitap okursak bebeğimiz daha kısa sürede, daha başarılı bir şekilde sözcükleri söylemeye ve doğru sesleri çıkarmaya başlayacaktır. 2 yaşına ulaştıklarında ise yaşıtlarından çok daha fazla sözcük öğrenmiş olacaklardır. Kitap okurken, kelimeleri ve diyalogları farklı tonlamalarda ve duygularda okumanız, çocuğunuzun duygusal ve sosyal gelişimine katkı sağlayacaktır. Kitap okumak bebeğinizin işaret etmesine, bakmasına ve soruları anlamasına yardımcı olacaktır. Anne babalarına yakın bir şekilde kitap okumak, aralarında yaşanan yakınlık ise bebeğin en çok zevk alacağı şeylerden biridir.
Farklı Yaşlar İçin Farklı Seviyelerde Okuma Yapmak
0-4 ay arasındaki bebekler, kitaplardaki birçok şeyi anlamayacaktır. Gösterdiğiniz resimleri kavrayamayacaktır. Ancak parlak renklere, kontrastlara ve yüzlere karşı ilgi göstermesi muhtemeldir. Çocuğunuza ninni tonunda kitap okumak ya da farklı ninniler söylemek bu aylar için önemlidir.
4 – 6 ay arasındaki bebekler kitaplara daha çok ilgi göstermeye başlayacaktır. Kitapları tutup çekmeye, ağızlarına götürmeye ve çiğnemeye başlayacaklardır. Bu dönemde kumaş gibi yumuşak kapaklı kitaplar seçmeye çalışın. Ayrıca kitaplarda parlak renklerin ve tekrarlayan ya da kafiyeli cümlelerin olmasına dikkat edin.
6 – 12 ay arasındaki bebekler artık kitaptaki resimlerin belli bazı nesnelerin temsili olduğunu anlamaya başlar. Bazı resimlere farklı tepkiler verebilir. Siz okurken kitabı çekip, okur gibi sesler çıkarmaya başlayabilir. 12 aydan sonra, biraz yardımla sayfaları çevirmeye ve sizin çıkardığınız sesleri taklit etmeye başlayabilir.
Ne Zaman ve Nasıl Okumalı?
– Hemen her gün belli saatleri bebeğinize yüksek sesle kitap okumaya ayırın. Uykuya dalmadan önce okumak iyi bir seçim olabilir.
– Kitap okurken bebeğinize sarılmak onun güvende hissetmesinin yanı sıra, samimi bir alan açarak, aranızdaki bağı kuvvetlendirecektir.
– Kitap okurken sesinize ifadeler de katın. Farklı karakterleri farklı seslerle okumak, bazı kelimeleri yüksek, bazılarını düşük tonda okumak da faydalı olacaktır.
– Kitap okurken arada durup, sorular sorabilir, aldığınız tepkiye göre, kitap hakkında çocuğunuzla birlikte konuşabilirsiniz.
– Bebekler tekrarlarla öğrenir. Çocuğunuza aynı kitabı defalarca okumaktan çekinmeyin.
– Bebeğiniz büyüdükçe, kitaplara dokunması için teşvik edin. Kitapları ağzına götürdüğünde, çiğnediğinde paniklemeyin. Bebekler kitapların yenilemeyecek bir şey olduğunu ancak bu şekilde anlarlar.
Bebeklere Nasıl Kitaplar Seçilmeli?
– Bebeklere kitap seçerken sık sık sözcükleri tekrarlayan, açık ve net çizimlere sahip kitaplara yönelmek gerekir.
– İlk aylarda bebeğiniz sadece sizin sesinizi duyduğu için mutlu olacak ve ilgi duyacaktır. Bu nedenle şarkı, ninni gibi içerikleri olan kitaplar seçilebilir.
– Bebeğiniz büyüdükçe, sade arka planlarda kontrast yaratan ve öne çıkan resimlerin olduğu kitapları seçebilirsiniz.
