Oyun Terapisi Nedir?
Biz yetişkinler nasıl düşüncelerimizi, duygularımızı sözcüklerle anlatabiliyorsak, çocuklarında kendilerini en rahat ifade edebildikleri ortam oyunlardır. Bu durum Oyun terapisi nedir sorusunu cevaplamamız için bize imkan sağlar. Oyun terapisi, oyun ve oyuncaklar aracılığıyla çocukların ihtiyaçlarını ifade etmelerini sağlayan terapi sürecidir. Oyun oynarken çocuk rahatlar ve empati duygusuyla gelişir. Montaigne’nin belirttiği gibi ”çocukların oyunu oyun değil, onların en ciddi uğraşıdır” şeklinde özetlenebilir.
Terapi sırasında, duygusal problemleri ifade etmelerine yardımcı olan çeşitli oyun terapisi oyuncakları kullanılır ve çocukların hayal güçleri esas alınır.
Aileler, oyun terapisi hakkında bilgi almak isteyebilir. Bunun için öncelikle oyun terapisinin işleyişini anlamak gerekir. Bir çocuğu anlamak bir yetişkini anlamaktan farklıdır ve zordur. Öncelikli olarak, çocuğu da bir birey olarak görmeye çalışarak başlamalıyız. Çocuk kendini özgür ve özel hissettiği, cezalandırılmaktan korkmadığı ve belli sınırlar içerisinde her istediğini yapabildiği bir ortamda kendisi olabilir. Kendisini oyun oynayarak anlatabilir. Çocuğun alışkın olduğu oyun ortamı, çocuk yaşadıklarını ve duygularını ifade etmeyi kolaylaştırır. Davranışlarını etkileyen kızgınlıklarını, korkularını, üzüntülerini, hayal kırıklıklarını anlayabilmek oyunlar sayesinde mümkündür. Çocukla teröpatik ilişki kurmak oyun terapisinin altın kuralıdır.
Oyun Terapisi Hangi Durumlarda Bize yardımcı olabilir?
Anksiyete / Endişe – Saldırganlık / Öfke
Kaygı ve Korkular – Sosyal İçe Kapanıklık
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite – İletişim Problemleri
Okuma Bozukluğu – Kardeş kıskançlığı
Güven Eksikliği / Depresyon – Okula başlama / Uyum
Dürtüsellik – Boşanma sonrası adaptasyon sorunları
Travma – Yas ve ölüm
Öğrenme Güçlükleri
Oyun Terapisinin Faydaları nelerdir?
Oyun Terapisi sayesinde tramvatik deneyimler geçiren çocukların duygularına ulaşmak mümkün hale gelir. Terapi ile başa çıkamadıkları duygularla nasıl mücadele edebileceklerini öğrenirler. En çok uygulanan teknik ise rol oyunlarıdır.
Oyun Terapisi sürecinde çocuklar olaylarla ilgili bakış açılarını, davranışlarını değiştirebilirler. Baş etmekte sorun yaşadıkları duyguları oyun sırasında yeniden yaşayarak bu tecrübeleri hem de hayattaki ilişki alışverişlerinden zevk alır hale gelirler.
Oyun terapisinin faydaları arasında çocukların;
• Yaşadıkları dünya hakkında öğrenmelerine
• Duygu ve düşüncelerini ifade etmelerine
• Zihinsel ve fiziksel becerilerini geliştirmelerine
• Etkili sosyal beceriler geliştirmelerine
• İlişkilerde güçlü bağlar kurabilmelerine yardımcı olur.
Oyun Terapisi Oyuncaklar
Oyunun çocuğun gelişimi üzerindeki etkileri ne kadar önemliyse aynı şekilde oyun materyalleri de çok önemlidir. Oyuncaklar çocuğun seçme, değerlendirme duygusunu ve yaratıcılığını geliştirirken aynı zamanda kendi kendine karar verebilme ve belirli alanlarda beceriler kazanmasına da olanaklar hazırlamaktadır.
Bu durumda bizler oyuncakları, gelişim basamakları boyunca çocuğun hareketlerine düzen getiren zihinsel, bedensel ve psikososyal gelişimlerinde yardımcı olan hayal gücünü ve yaratıcı yeteneklerini geliştiren tüm oyun malzemeleridir şeklinde tanımlayabiliriz.
Çocuklar için büyük öneme sahip olan çeşitli boyutlar ve renklerdeki oyun malzemeleri, çocukların oynarken hem eğlenmesine, hem de renk, boyut, biçim, şekil gibi kavramları öğrenmelerine yardımcı olur. Oyun terapisi faydaları arasında çocuğun arkadaşlarıyla birlikte oynarken paylaşmayı, beklemeyi, iş birliği yapmayı da öğrenebilmesi sayılabilir. Buna ilaveten çocuklar ellerine geçen oyuncakları bozarak, kırarak, parçaları ayırıp birleştirerek hem meraklarını giderir tatmin olurlar hem de objelerin özelliklerini inceler ve keşfederler.
Oyun Terapisinin Çocuğumun Evdeki Oyunundan Farkı Nedir?
Oyun oynamak çocuğa yaşamlarında insanlarla girdikleri etkileşimleri yeniden canlandırma fırsatı veren doğal bir fırsattır. Oyun terapisi amacı olarak üç ana nokta sıralanabilir: İlk ikisi çocuğun bilişsel ve motor gelişimini desteklemek, üçüncüsü ise duygusal çatışmaların çözülmesini sağlamaktır.
Çocuk Merkezli Oyun Terapisinde, oyun terapisi eğitimi alan terapistin yarattığı yoğun empati, kabul ve güven içeren ortamda, çocuk iç dünyasını oyun yoluyla ortaya koyar ve yaşadığı sıkıntılarla başa çıkmaya çalışır.
Oyun Terapisinde, bebekler, aile evi, müzik aletleri, mutfak ve yiyecek temalı oyuncaklar, kum havuzları, oyuncak arabalar, Legolar vb. birçok oyun terapisi eşyaları ve oyuncak bulunur. Oyun terapisi çeşitleri, ailelerinde katılımının sağlandığı Filial terapi, kum havuzu, bilişsel davranışçı oyun terapisi olarak sıralanabilir.