Özgüven insanların her yaşta sahip olmak istediği ve ihtiyaç duyduğu bir değerdir. Kişinin, hayallerine ve hedeflerine doğru ilerlerken yaşadığı aksamalarda, yeniden ayağa kalkmasını ve yola devam etmesini sağlayan şey özgüvenidir. Özgüven akademik, sosyal, özel ve iş yaşamında bireyin mutlu olmasını sağlar. Bizler de bu nedenle çocuklarımızın özgüvenli olmasını isteriz. Ancak özgüven sağlıklı olmalı ve kişide gerçekçi bir karşılığı bulunmalıdır. Çocuklarımızın aşırı ve sağlıksız bir özgüvene sahip olmaları onların gerçek dünyada kırılıp incinmelerine ya da etrafındaki kişileri kırıp incitmesine neden olabilir. Aynı zamanda bu davranışlarının sonuçlarının farkında bile olmayabilirler. Peki aşırı ve gerçekçi temelleri olmayan özgüvene sahip çocuklara nasıl davranılmalıdır? Bu soruya en uygun ve faydalı cevapları sizler için derledik.
Başkalarına Saygı Duymayı Öğretin!
Aşırı özgüvenli bir çocuk, çoğu kez farkına bile varmaksızın ben merkezci davranır. Sürekli olarak kendini başkaları ile kıyaslar. Etrafındaki bir kişinin beceri yoksunluğunu fark ettiğinde bu durumla eğlenip, karşısındaki kişiyle alay edebilir. Bu durumlarda çocuğunuza, başkalarına saygı duymanın neden çok önemli olduğunu anlatmanız gerekir. Çocuğunuza, başkalarının onunla aynı duygu, düşünce ve becerileri taşımamasının, kendisine o kişileri küçümseme hakkı vermediğini anlatın. Herkesin her konuda mükemmel olmayacağını ve bunun da çok normal olduğunu örneklerle açıklayın.
Becerileri Konusunda Mütevazı Olmasını Öğütleyin!
Çocuğunuzun aşırı özgüveni gerçekten sahip olduğu yeteneklerden kaynaklanıyor olabilir. Örneğin sınıfta en hızlı okuyan, takımda en çok gol atan çocuğunuz olabilir. Ancak çocuğunuz bu durumlarda insanlar onu tebrik ettiğinde mütevazı olmalıdır. Kendisine gelen takdir ve tebrik karşısında teşekkür etmeyi bilmelidir. Çocuğunuza bir başarı kazandığında bunun sadece yetenekleri nedeniyle değil aynı zaman da çabasıyla da ortaya çıktığını anlatın.
Başkalarını Küçümsememesi Gerektiğini Anlatın!
Sürekli başarılı olan ve aşırı özgüvenli çocuğunuz bir noktadan sonra karşısına çıkacak herkesi küçümsemeye başlayabilir. Herkesi yenebileceğini, her yarışı kazanabileceğini, her rakibini geçebileceğini sanabilir. Bu küçümseme alışkanlığı bir yenilgi ile karşılaştığında onu al aşağı edecektir. Bu nedenle çocuklarının sağlıklı bir özgüvenle yola devam etmesi için rakiplerine her zaman centilmence davranmalarını öğütleyin.
Çocuğunuza Yetenekleri ve Davranışlarıyla Rol Model Olabileceğini Hatırlatın!
Çocuğunuzun yeteneklerini överken onun gelecekte kendisi gibi yeteneklere sahip diğer çocuklara rol model olabileceğini kendisine hatırlatın. Her zaman centilmence ve nazik davranmanın, yeteneklerini mütevazı bir şekilde kabullenerek sergilemenin öneminden bahsedin.
Çocuğunuza Yeni Mücadele Alanları Açın!
Çocuğunuz her hangi bir alanda oldukça yetenekli ve başarılı olabilir. Bu konudaki kendine aşırı güveni onun kendini her anlamda geliştirmesinin önünü tıkayabilir. Ben zaten bu konuda çok iyiyim diyen bir çocuk, diğer konulardaki eksiklerini görmezden gelecek ve kendini geliştirmek için çaba sarf etmeyecektir. Bu nedenle çocuğunuzun kendini farklı alanlarda geliştirmesi için ona yeni mücadele alanları açın. Örneğin spor konusunda çok yetenekli ve başarılı bir çocuk için akademik alanlarda gelişme ortamları yaratın. Çocuğunuza başarılı olmak için çaba göstermesi gerektiğini uygulama anlarında anlatın.
Çocuğunuzla Açık İletişim Kurmaya Özen Gösterin!
Çocuğunuz aşırı özgüveni nedeniyle kabalaşıyor ve itici davranışlarda bulunuyorsa bunu ona açık bir dille ifade etmek gelecekteki davranış problemlerinin önüne geçmenizi sağlayacaktır. Çocuğunuza karşı dürüst olun, onu kırmadan da gerçekleri söyleyebileceğinizi unutmayın. Aranızdaki bu gerçekçi ve dürüst iletişim ilk zamanlarda her ikiniz için de zorlayıcı olabilir. Ancak çocuğunuz olgunlaştıkça aranızdaki bu sağlıklı iletişimi takdir edecektir. En yakını olan anne ve babasının söylediklerini ciddiye alarak, yaşayabileceği sosyal problemleri önceden engelleyebilecektir.